Totaal aantal pageviews

vrijdag 24 februari 2012

De Niger, het levensbloed van Mali



Dit verhaal is van de week van 12 februari tot en met 16 februari. Dus lezen maar want er volgt morgen nog meer…

De Niger is één van de grootste en oudste rivieren van Afrika die zich al kronkelend een weg baant van noord tot zuid, en verder loopt tot in Guinea.

Met deze rivier maak ik persoonlijk kennis vanuit een super gezellig stadje; Segou. Segou ligt op 230km van Bamako maar het lijkt wel het dubbele als je reist per bus. Tot de 19de eeuw was Segou  de hoofdplaats van een vroeger zeer belangrijk koninkrijk: Bambara. Hier zie je nog de specifieke Franse gebouwen. Het is ook van hier uit dat onze excursie naar het eilandje Kalabougou begint.

Met een privé penasse, een soort kano met rieten dak en een super lieve en charmante gids Moulaye beginnen we onze vier uur durende boottocht. Moulaye is erg behulpzaam als Alicia een poging doet om in de boot te stappen. Niet dat het haar niet zou lukken, maar door haar zeer pijnlijke knie is ze minder flexibel. Een pijnlijke knie?.. Ze kon het natuurlijk niet laten om op het verkeerde moment en op de verkeerde plaats Allah te willen aanbidden.

Eenmaal uitgevaren, begint Moulaye met het ritueel van de namiddag. Het zetten van thee. Iedere Malinees drinkt in de namiddag thee. Het is een sociaal gebeuren en leuk om te zien. De thee (Chinese zwarte thee) wordt gemengd met water in een klein keteltje. Dit wordt verwarmd tot kooktemperatuur op een geïmproviseerde barbecue. Wat ooit een blik bonen was heeft nu een hengel en een rooster waarop de glooiende kolen het keteltje verwarmen. Ondertussen genieten wij, languit gestrekt,  van het adembenemend zicht. Ik kan het niet laten foto’s te maken en voel me net een chinees, maar deze beelden wil ik later met jullie delen. Later, omdat we ze momenteel niet opgeladen krijgen, een kwestie van een overbeladen Internet.

De thee is klaar, het glaasje, halfvol met een mooie schuimkraag wordt doorgegeven. Ik mag als eerste proeven, wat leeftijd toch niet kan doen… Ja, leeftijd… Men houdt hier erg rekening met ouderen, zo wordt ook elke keer mijn handbagage gedragen en wordt ik als eerste bediend. Dat zijn waarden die wij allang vergeten zijn… of ben ik verkeerd?.. Volgens Malinese gebruiken moet het eerste glas thee smaken zo bitter als de dood of zo sterk als een man, het tweede glas zo zacht als het leven en het derde glas zo zoet als de liefde… Het smaakt inderdaad bitter maar met de dood kan ik het momenteel niet vergelijken. Ik voel me springlevend, voel de bruisende energie van de Niger die ons stilletjes verder duwt, weliswaar met behulp van een kleine motor. Een uur en half later meren we aan op het eilandje Kalabougou.

Op Kalabougou worden aarde potten gebakken, en niet zomaar in een oven, maar op een zeer uitzonderlijke manier. Doorheen de week maken de vrouwen de potten, elke familie heeft zijn eigen vorm. Sommige potten dienen als waterreservoir, andere als bord en natuurlijk niet te vergeten asbakken. Ook het maken van deze potten doen ze op een speciale manier. Bij ons en elders op de wereld zit een pottenbakker voor zijn werk en draait men het werk rond zonder dat de persoon zich hoeft te verplaatsen. Hier op Kalabougou zijn het de vrouwen die draaien rond de pot, niet figuurlijk maar wel letterlijk. Een goedkope manier van dronken worden?.. Tijdens het weekend begint men met het bakken van de potten en dergelijke. Op een grote plaats, net voor de ingang van het dorp wordt het aardewerk netjes gestapeld en bedekt met hooi en droge takken. Het is hard werken, hulp aan de vrouwen kent men niet. Er wordt getrokken en gesleurd aan de vooraf gemaakte stapels takken die, door diezelfde vrouwen vroeger in de dag werden bijeen geraapt en naar de brandplaats werden gebracht, zonder kar noch kruiwagen, gewoon op het hoofd, een baby op de rug, een ander aan de rokken en een derde opkomst.

Als alle potten zijn bedekt wordt het vuur aangestoken, dit is dan het pottenbakken. Later, na afkoeling worden ze met een soort was ingesmeerd, dit doet ze blinken. En nog later worden ze verkocht op een overdekte plaats in Segou, helemaal aan de andere kant van de Fleuve, zoals hier de Niger wordt genoemd.

We keren terug en drinken het tweede glaasje thee, zacht als het leven, zacht als de billetjes van een pasgeboren baby… Stil en zonder woorden kijken we naar de zonsondergang, elk verdiept in eigen gedachten, elk met gevoelens waarover we liever zwijgen.

Na een weldoende douche is het tijd voor een apéro bij onze Belgische gastvrouw Catherine. Sinds 2006 liet ze Leuven achter om hier een gezin te stichten en samen met vriend Chape een super gezellig cafétje uit te baden. Hier komt de hele wereld bijeen. Hier ontmoet je interessante mensen en heb je een gezellige babbel, natuurlijk met een Castel, het plaatselijk bier dat super lekker is. Het gezellig babbelen loopt soms uit tot in de vroege uurtjes en het is me al enkele keren gebeurt dat ik de zaak heb helpen sluiten… de rest hoef ik jullie er niet bij te vertellen!!!

Maar even terug naar de werkvloer. Maandag en dinsdag heb ik wondzorg gedaan. Het is onbegrijpelijk hoe de mensen hier tegen pijn kunnen. Het is eveneens opmerkelijk hoe je bepaalde wonden, die ik nu al een tijdje volg, ziet verbeteren en dit enkel door te reinigen met Daikin en wondzalf, zonder steriliteit, zonder speciale verbanden, zonder referentie-verpleegkundigen. Een “grand malade” zoals men hier de Aidspatiënten noemt, lag dinsdagmorgen in de wachtzaal op een bank. Een vrouw van een 50-tal jaar. Sinds een jaar werd ze behandeld door zuster Suzy. Echter veel te laat.

Aan de ene kant ondersteund door haar zoon, aan de andere kant door Suzy, werd ze naar een aparte kamer gebracht. Daar kreeg ze de nodige zorgen. Een bloeddruk van 6/4 cm Hg, een niet te voelen pols. Ze was zeer kortademig en had een ongelofelijke pijn aan haar rechter flank en het sternum. De pijn straalde uit naar haar nieren. Ze kreunde. Toen ik haar vroeg: “Dimi, dimi”, wat pijn betekend knikte ze. Ik las de wanhoop in haar ogen. Wist deze vrouw dat ze later, na middernacht sterven zou? Gedurende de hele dag ben ik meerdere malen bij haar geweest, heb haar helpen drinken, heb haar de bedpan aangereikt. 22u, een beetje radeloos, want tot op dit moment had niets geholpen, geven we haar een Tradonal en kleven we een Durogesic-pleister. Een specifieke geur, een bekende geur vertelt me dat deze vrouw morgen niet haalt. Dit wordt mij bevestigd bij het ontbijt. Nu kan ze rusten.

Kan ik ook rusten?..

Geen opmerkingen:

Een reactie posten